پدافند غیر عامل با توجه به اصول حاکم در مدیریت بحران مجموعه از تمهیدات، اقدامات و طرح هایی است که با استفاده از ابزار و شرایط، حتی المقدور بدون نیاز به نیروی انسانی و به صورت خود اتکا، از یک سو توان دفاعی مجموعه را در زمان بحران افزایش داده و از سوی دیگر پیامدهای بحران را کاهش و امکان باز سازی مناطق آسیب دیده را با کمترین هزینه فراهم می سازد.
طرح های پدافند غیر عامل قبل از انجام مراحل تهاجم و در زمان صلح تهیه و اجرا می گردند
این قبیل تمهیدات و ملاحظات پدافند غیرعامل علاوه بر کاهش شدید هزینه ها، کارآیی دفاعی طرحها، اهداف و پروژه ها را در زمان تهاجم دشمن بسیار افزایش خواهد داد.

پدافند در مفهوم کلی، دفع، خنثی کردن و یا کاهش تاثیرات اقدامات آفندی دشمن و ممانعت از دستیابی دشمن به اهدافش است.

تعریف:
به مجموعه تدابیر واقدامات غیر نظامی که موجب افزایش بازدارندگی ، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت های ضروری، ارتقای پایداری ملی،مصون سازی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدات مختلف اعم از طبیعی وغیرطبیعی(انسان ساز و دشمن پایه) اطلاق می شود.

شناخت بنا :
1 ـ موقعیت فعلی(شرایط اقلیمی ، مشخصات منطقه از لحاظ خصوصیات زمین و زلزله خیزی)
شهرستان نهبندان به عنوان جنوبی ترین نقطه استان خراسان با طول جغرافیایی 60درجه و2دقیقه و عرض 31درجه و31دقیقه در ارتفاع 1195 متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است .نهبندان در جلگه نسبتاً کم عرض و گسترده واقع شده است که در شمال آن رشته کوههای کم ارتفاع بهاران ودر شرق آن کوههای (گرم) واقع شده است و از طرف باختر نیز به سلسله ارتفاعات چشمه شاه کوه و هوری منتهی می گردد.جنوب این ناحیه نیز به دامنه کوههای استند پیوند می خورد بر اساس آمار نامه سال 1377 استان خراسان این شهرستان دارای 2 بخش به نامهای مرکزی ، شوسف به ترتیب به مرکزیت نهبندان و شوسف می باشد.این ناحیه تحت تاثیر مستقیم بادهای 120روزه سیستان قرارداشته که برای مدتی از سال این بادها در منطقه می وزد.
2- موقعیت فعلی (استقرار مکانی و جایگزینی در بافت شهر و ارتباط با مجموعه های شهری )
بند بخشدار در فاصله سه کیلومتری جنوب غرب شوسف و35کیلومتری شمال نهبندان در مسیر رودخانه ای بنام هنگر که از کوههای غرب شوسف سر چشمه گرفته و به طرف شوسف سرازیر می شود، احداث شده است.
3 ـمشخصات بنا :
بند تاریخی بخشدار در فاصله حدود پنج کیلومتری غرب بخش شوسف بر روی رودخانه هنگر که از کوههای واقع در غرب شوسف سرچشمه گرفته و به طرف شوسف جاری می شود بسته شده است . این بند در مناسبترین محل از نظر استحکام زمین و محلی که دو وماغه سنگی درست روبروی یکدیگر قرار گرفته و کم عرض ترین محل رودخانه را بوجود آورده اند بسته شده . طول تاج این بند حدود 15 متر ، عرض تاج حدود 8.5 متر و عرض بند در پایه 10 متر است ارتفاع اولیه بند طبق شواهد 6 متر بوده که بعلت تخریب قسمتهایی از بتد ارتفاع کنونی بند حدود 4.8 متر است . متاسفانه نیمی از بند در گذشته در پی یک بارندگی شدید تخریب شده است . مصالح بکار رفته در ساخت این بند سنگ ، آجر و ملات ساروج می باشد . هر چند این بند از لحاظ تاج کوچک است اما مخزن بند به لحاظ عرض زیاد رودخانه نسبتا وسیع بوده و میزان زیادی آب را ذخیره می کرده است . با توجه اینکه این رودخانه در سالهای پر باران همیشه جریان دارد ، باز سازی این بند بصورت سنتی و اولیه علاوه بر بازسازی یک اثر تاریخی از چند لحاظ دیگر مفید است . اول ازلحاظ تامین آب کشاورزی و نیز آب شرب بخش شوسف و روستاهای اطراف و دیگر از لحاظ جذب توریست و گردشگر .
دوره تاریخی این بنا اواخر قاجار و اوایل پهلوی است و نام سازنده این بنا نیز فردی بنام شیبانی می باشد .
4- نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا :
از این اثر قدیمی به دلیل تخریب قسمتی از آن هیچگونه استفاده ای نمی شود .
خصوصیات بارز : 1- تاریخی بودن آن  ، 2- اهمیتی که در زمان سلامت در اقتصاد و آبادی منطقه داشته است .
5- عوامل تزئین شده و نوع آنها :
در این بنا عنصر تزئینی خاصی مشاهده نگردیده است .
6- نوع مالکیت بنا و مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی :
این بنا فاقد مالک خاصی می باشد.مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی: 1ـ تاریخی بودن بنا،2ـ این بند تنها بند تاریخی شناسایی شده در محدوده شهرستان نهبندان به شمار می رود.3
ـ بازسازی واحیاء آن تاثیر زیادی در شکوفایی اقتصادی منطقه دارد.
7 ـ اقدامات انجام شده در مورد حریم بنا با ذکر مشخصات :
در مورد حریم این بنا تا کنون اقدامی صورت نگرفته است.
8 ـ اشاره به اقداماتی که در دوره های گذشته روی بنا انجام شده است (توسعه ویا تعمیرات و دخل وتصرف) :
تا کنون تغییراتی که باعث تغییر هویت بنا شود صورت نپذیرفته است.

شناخت بنا :
1- موقعیت طبیعی (شرایط اقلیمی ، مشخصات منطقه از لحاظ خصوصیات زمین و زلزله خیزی )
شهرستان نهبندان بعنوان جنوبی ترین نقطه استان خراسان با طول جغرافیایی 60 درجه و 2 دقیقه و عرض 31 درجه و 31 دقیقه در ارتفاع 1195 متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است . نهنبدان جلگه نسبتا کم عرض و گسترده واقع شده است که در شمال آن رشته کوههای کم ارتفاع بهاران و در شرق آن کوههای (گرم) واقع شده است واز طرف باختر نیز به سلسله ارتفاعات چشمه شاه کوه و هوری منتهی می گردد . جنوب این ناحیه نیز به دامنه کوههای استند پیوند می خورد .
بر اساس آمار نامه سال 1377 استان خراسان این شهرستان دارای 2 بخش بنامهای مرکزی ، شوسف به ترتیب به مرکزیت نهبندان و شوسف می باشد . این ناحیه تحت تاثیر مستقیم بادهای 120 روزه سیستان قرار داشته که برای مدتی از سال این بادها در منطقه می وزد.
2- موقعیت فعلی (استقرار مکانی  و جایگزینی در بافت شهری و ارتباط با مجموعه های شهری )
آب انبارهای رومه در روستای رومه از توابع دهستان میغان شهرستان نهبندان و در فاصله حدود 200 متری شرق روستا و در کنار مزارع کشاورزی این روستا قرار دارند .
3- مشخصات بنا :
آب انبارهای روستای رومه به تعداد زیاد در نقاط مختلف آن پراکنده اند . از این میان دو آب انبار وجود دارد که نسبت به بقیه از لحاظ نوع معماری و عناصر تزیئنی    بکار رفته برتری دارند. این آب انبار ها که تقریبا در خارج از روستا قرار دارند، کلا با مصالح آجر ، ملات گچ و ساروج ساخته شده اند . ورودی این آب انبارها دارای طاق جناغی می باشند. بلا فاصله پس از ورودی یک رشته پلکان به مخزن آب انبار منتهی می شود که امکان برداشت آب از مخزن را مستقیما امکانپذیر می سازد . پوشش قسمت ورودی با آجر و به شیوه چهار ترک است. در دو طرف فضای ورودی طاقنماهایی با طاق جناغی و با فرو رفتگی کمی تعبیه شده است که به              تناسب فضای ورودی و خروج آن از یکنواختی کمک می کند  . دردیوار  انتهای قسمت ورودی روزنه ای تعبیه شده است . که علاوه بر زیبایی باعث می شود محیط قسمت ورودی با وزش باد از این قسمت مطبوعتر شود. مخزن آب انبار به شکل مستطیل و به ابعاد 4*5/7 متر ساخته شده. پوشش مخزن بصورت ضربی و با آجر کار شده است . نوع طاقهای استفاده شده در قسمت ورودی و آجرهای بکار رفته نشان دهنده ساخت آن در اوایل قاجار یا دوران قبل از آن است . تامین آب این آب انبارها از طریق سیلابهایی است که در فصول بارندگی در محل جاری می گردد .       
4 – نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا :
از این بنا اکنون برای ذخیره آب در هنگام بارندگی و استفاده از آبهای ذخیره شده در سایر مواقع استفاده می شود . خصوصیات بارز بنا : سلامت بنا ، قدمت بنا و ویژگیهای معماری بنا می باشد .
5 – عوامل تزیین شده و نوع آنها :
ئزئینات بکار رفته در ساخت این آثار بسیار ساده و مختصر و شامل طاقنماهای دو طرف فضای ورودی و روزنه ای است که در دیوار انتهای فضای ورودی استفاده شده که البته این عنصر بیشتر جنبه کاربری دارد .        
6– نوع مالکیت بنا و مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی :
این بناها مالکیت  عمومی و عام المنفعه دارد.  مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی 1- سلامت بنا و قابل استفاده بودن آن – 2- قدمت بنا – 3- ویژگیهای معماری .
7– اقدامات انجام شده در مورد حریم بنا با ذکر مشخصات :
در مورد حریم این بناها تاکنون توسط میراث فرهنگی اقدام خاصی صورت نگرفته است .    
8-  اشاره به اقداماتی که در دوره های گذشته روی بنا انجام شده است (توسعه و یا تعمیرات و دخل و تصرف انجام شده تا کنون) :
در خصوص این بناها خوشبختانه اقدامی که باعث لطمه به بنیان و هویت آنها شود صورت نگرفته است .

تاریخچه بنای آب انبارهای میغان                                                                                                                                                                          
عرصه: 102.5
اعیان: 102.5
قدمت: اواخر قاجار
شماره ثبت: 3964
موقعیت: نهبندان

به لحاظ ویژگیهای معماری و ساختار حوض انبارهای موجود در روستای میغان قدمتی بیشتر از یکصد سال داشته و حوض ابنارهای موجود نیز متعلق به دوره قاجار و احتمالاً اواخر این دوره می‌باشند.
معماری ساختار این حوض انبارها شامل مخزن ذخیره آب، پوشش مخزن و ورودی بنا است. برای ایجاد آن زمینی وسیع برای احداث مخزن در نظر گرفته می‌شد . در واقع کف مخزن برای نفوذ ناپذیر شدن شفته ریزی می‌گردد. پس از احداث مخزن و پوشش آن مرحله بعدی ایجاد راه پله برای دسترسی به آب داخل حوض بود که به سبب تماس آب و رطوبت تا پله‌ها بر روی سطح این عناصر معماری پوشش از آهک و خاکستر قرار می‌گیرد.
ایوانچه ورودی آب انبار که به نسبت مخزن در نظر گرفته شده دارای سردری است که مزین به طاق آهنگ است و رهگذر را به داخل حوض برای برداشت آب هدایت می‌نماید، اما درگاه ورودی حوض که کمی آن طرف‌تر از ایوان قرار گرفته به نسبت ورودی کم ارتفاعی داشته و در گذشته تمامی این حوض انبارها دارای کتیبه‌های ظاهراً سنگی بوده‌اند که احتمالاً سال بنا و نام بانی بر آن بوده است اما امروزه از آن اثری باقی نمانده است.

1.    موقعیت طبیعی اثر:
شهرستان فردوس  در طول شرقی 58 درجه و9 دقیقه و عرض جغرافیایی 34 درجه واقع شده است و ارتفاع شهرستان از سطح دریا 1275 متر است.شهرستان فردوس از طرف شمال به شهرستان گناباد وکویر نمک،از شرق به دهستان نیمبلوک از شهرستان قائن از جنوب به بخش خوسف ودشت لوت واز غرب به شهرستان طبس و کویرنمک محدود است واین شهرستان بین دو رشته کم ارتفاع کوه کلات وکوه سیاه وکوه زول در شرق و کوه طبس در مغرب واقع شده است که بلندترین آن سیاه کوه با2813متر بلندی است.این ناحیه به دلیل مجاورت با ،کویر مرکزی و لوت دارای آب وهوایی صحرایی و خشک است وبه دو بخش کوهستان(شمالی) ودشت(جنوبی) تفکیک میشود.متوسط میزان بارندگی سالانه در دو بخش 200میلیمتر ومتوسط درجه حرارت روزانه 25 تا 30 درجه سانتیگراد می باشد. این شهرستان در نیم حلقه زلزله مدیترانه واقع شده و هر چندگاه یکبار زلزله های شدیدی آنرا میلرزاند (زلزله سال های1320 و 1347) .در این منطقه اثار چین خوردگی های شدید مشاهده می شود.
گسل ها و شکستگی های متعدد در تمام طبقات از جمله دوران چهارم زمین شناسی دیده می شود. آتشفشانی ها و زلزله های فراوان نشان می دهد که جنبش های کوه زایی آلپی در این محل هنوز به پایان نرسیده و این منطقه از نظر تکنونیک منطقه ای بی ثبات شمرده می شود. بیشتر زلزله های منطقه بر اثر فعالیت های تدریجی گسل های خضری و دشت بیاض روی می دهد.
در مسیر راه اصلی فردوس به گناباد، و در فاصله 16 کیلومتری شمال شرقی فردوس به شهر کوچکی به نام باغستان می رسیم. انتخاب نام باغستان برای این شهر بسیار مناسب است. چرا که در طول 4 کیلومتری که جاده از میان شهر عبور می کند، بیش از ساختمان و خانه های مسکونی، درختان و اشجار گوناگون به چشم می آید و اصولاّ باغستان ابتدائاّ ییلاق اهالی فردوس بوده که بتدریج گسترش یافته و به شکل امروزی در آمده است.
دهستان باغستان که از توابع بخش مرکزی شهرستان فردوس است، در منطقه ای جلگه ای واقه شده است. خانه ها غالباّ به صورت باغ منزل می باشندف که در گوشه ای از محوطه وسیع باغ جای گرفته اند. غیر از باغات که مجموعه بافت شهر را در بر گرفته اند، در شمال و شرق شهر زمینهای کشاورزی قرار دارند و حد جنوبی باغستان نیز به مزارع باغستان پایین ختم می شود. پوشش گیاهی منطقه را باغات و مزارع تشکیل می دهند که این پوشش در اطراف جاده متراکم و انبوه است. از کنار جاده نهر آبی می گذرد که از قنات روستا سرچشمه گرفته و قسمتی از باغات و مزارع را سیراب می کند.
آب و هوای شهر کلاّ از فردوس خنکتر و مطبوع تر است. در باغستان تابستان ها معتدل و زمستان ها سرد و اختلاف درجه حرارت بین شب وروز اندک است.فصل بارندگی از پاییز تا اوایل بهار ادامه دارد و در ماههای دی و بهمن ریزش برف با یخبندان همراه است. در این منطقه باد غالباّ از جانب شمال شرقی با ملایمت می وزد که در تابستان باعث خنکی هوا می شود. در زمستان سیه باد با شدت از طرف غرب می وزد و سرمای گزنده هوا را افزایش می دهد.
2.    موقعیت فعلی اثر:
شهرستان فردوس – بخش مرکزی –دهستان باغستان – خ  امام خمینی – کوچه 27
3.    مشخصات پلاک ثبتی اثر:

4.    تاریخچه و وجه تسمیه اثر:
به نظر می رسد که این بنا یکی از قدیمیترین بناهای این روستا است که بعد از زلزله سال 47 نیز سرپا ایستاده و هیچ گونه تخریبی در آن ایجاد نشده است. بنای مذبور مربوط به اواخر قاجار می باشد.
5.    سوابق پژوهشی اثر ،شناسایی،بررسی،گمانه زنی،حفاری
هیچ گونه گمانه زنی یا حفاری قبلا روی این بنا انجام نگرفته است.
6.    نوع و توضیح مالکیت اثر:
این بنا متعلق به یکی از اهالی است که محل سکونتش در جوار این بنا قرار گرفته و اکنون هم مالکیت آن متعلق به خود اوست.
7.    مشخصات اثر- بنا:
دهانه ورودی بنا رو به سمت جنوب است و آب از قسمت بالا وارد تنوره آجری پشت آن شده و پره ها را می چرخاند. مصالح این بنا از قلوه سنگ و ملات گچ و آجر است و داخل آن یک اتاق طویل به طرف سنگ آسیاب و در 4 سکو وجود دارد که تمام سقفهای این بنا بصورت تاق آهنگ اجرا شده است.
8.    ویژگی اثر :
ویژگی بارز این بنا قرار گرفتن در کنار شیب است که این شیب باعث می شود آب از ارتفاع مناسب پایین بریزد و چرخهای آسیاب را بچرخاند.
9.    نوع بهره برداری اثر :
در گذشته این بنا به عنوان آسیاب استفاده زیادی داشته که در حال حاضر بلا استفاده است.
10.    اقدامات انجام شده در مورد حریم اثر:
هیچگونه اقدامی در این مورد صورت نگرفته است.
11.    توضیح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر :
در این بنا هیچ گونه دخل و تصرفی صورت نگرفته است.
12.    توضیح تعمیرات گذشته در اثر:
عایقکاری پشت بام بنا و ترمیم بعضی نقاط روی بدنه های بنا از نمونه تعمیرات بنا بشمار می آید.
13.    توضیحات ضروری و اختصاصی اثر:
14.    شرح وضعیت موجود خطرپذیری و دلایل آسیب های وارده:
بنای مذبور به گفته مالک آن کاملا سالم است و تنها مشکل آن شکستن سنگ آن است.
15.    ذکر منابع و مآخذ گزارش:
یاحقی – بوذرجمهری، فردوس /تون،انتشارات آستان قدس رضوی-مشهد 1374

1.    موقعیت طبیعی اثر:
شهرستان فردوس  در طول شرقی 58 درجه و9 دقیقه و عرض جغرافیایی 34 درجه واقع شده است و ارتفاع شهرستان از سطح دریا 1275 متر است.شهرستان فردوس از طرف شمال به شهرستان گناباد وکویر نمک،از شرق به دهستان نیمبلوک از شهرستان قائن از جنوب به بخش خوسف ودشت لوت واز غرب به شهرستان طبس و کویرنمک محدود است واین شهرستان بین دو رشته کم ارتفاع کوه کلات وکوه سیاه وکوه زول در شرق و کوه طبس در مغرب واقع شده است که بلندترین آن سیاه کوه با2813متر بلندی است.این ناحیه به دلیل مجاورت با ،کویر مرکزی و لوت دارای آب وهوایی صحرایی و خشک است وبه دو بخش کوهستان(شمالی) ودشت(جنوبی) تفکیک میشود.متوسط میزان بارندگی سالانه در دو بخش 200میلیمتر ومتوسط درجه حرارت روزانه 25 تا 30 درجه سانتیگراد می باشد. این شهرستان در نیم حلقه زلزله مدیترانه واقع شده و هر چندگاه یکبار زلزله های شدیدی آنرا میلرزاند (زلزله سال های1320 و 1347) .در این منطقه اثار چین خوردگی های شدید مشاهده می شود.
گسل ها و شکستگی های متعدد در تمام طبقات از جمله دوران چهارم زمین شناسی دیده می شود. آتشفشانی ها و زلزله های فراوان نشان می دهد که جنبش های کوه زایی آلپی در این محل هنوز به پایان نرسیده و این منطقه از نظر تکنونیک منطقه ای بی ثبات شمرده می شود. بیشتر زلزله های منطقه بر اثر فعالیت های تدریجی گسل های خضری و دشت بیاض روی می دهد.
قبل از زلزله 1347 محیط شهر فردوس حدود 8 کیلومتر بوده است که از غرب و جنوب غربی به فلکه خیابان (طبس گلشن) و از شرق به میدان پهلوی (صاحب‌الزمان) و خیابان شرقی آن محدود می‌شده است. از سمت شمال شرقی به ساختمان جدید گروهان ژاندارمی و از سمت جنوب حداکثر محدود به کوچه سعیدی و گورستان خاموشی بود. بنابراین توسعه شهر فردوس بین سالهای 1308 تا 1347 نسبتاً کند بوده و شهر رشد و گسترش چندانی نداشته است.
محله‌های پنجگانه شهر (سادات، عنبری، میدان، تالار و سردشت) با همین کوچه‌های پیچ در پیچ به یکدیگر راه پیدا می‌کرد؛ تنها چند دهه بیشتر نبود که خیابان اصلی شهر وجدان یکپارچه آن را دوپاره و شهر را عملاً به دو قسمت تقسیم کرده بود. اما ارگ و قلعه شهر، که آن همه از دیرباز آوازه داشت با تخت هلاکویش که در عصر تاتار از پیکر پاک پدران در خاک و خون کشیده ما بر آمده بود، سالها بود که روبه ویرانی و تباهی گذاشته بود؛ برج و بارویش سر یر خاک نهاده بود و خندق افسانه‌ایش به مزرعه‌ای فکسنی و بی‌نام و نشان بدل شده بود؛ پیشروی ساختمانها در این سالها آخر قلب آن کهندژ تاریخ نشان را شرحه شرحه می‌کرد.
2.    موقعیت فعلی اثر:
شهرستان فردوس- بخش مرکزی-جنوب فردوس- خیابان شهدا
3.    مشخصات پلاک ثبتی اثر:

4.    تاریخچه و وجه تسمیه اثر:
بنای آب انبار مربوط به دورانی است که مردم در شهر تون اسکان داشتندو باتوجه به نوع قوس های بکاررفته در بنا ،همچنین نظر بعضی اساتید باستانشناسی به اوایل صفوی برمی گردد . این آب انبار بنام واقف آن نامگذاری شده است.
5.    سوابق پژوهشی اثر ،شناسایی،بررسی،گمانه زنی،حفاری
هیچ گونه گمانه زنی یا حفاری قبلا روی این بنا انجام نگرفته است.
6.    نوع و توضیح مالکیت اثر:
مالکیت بنا وقفی می باشد .
7.    مشخصات اثر:
بنای مزبور شامل یک سردر ورودی برای دسترسی به پاشیر ویک گنبد می باشد که روی منبع آب قرار گرفته است مصالح بنا از آجر معمولی ، ملات آهک،ملات ساروج،ملات گچ،لاشه سنگ می باشد ودر قسمت هایی از آن بقایای دیوارهای مسکونی همجوار قدیمی مشاهده می شود در اکثر نقاط روی بدنه های داخلی وخارجی آسیب های فراوانی مشاهده می گردد . همه این توضیحات و همچنین موقیت گنبد روی مخزن نسبت به سردر ورودی آن در نقشه ها و عکسهای ارائه شده در پایان گزارش نشان داده شده است.
8.    ویژگی اثر :
طریقه اجرای سقف بنا با آجر و ملات گچ و ساروج بسیار زیبا و منظم می باشد که توسط استادی خبره انجام گرفته است . این بتا بخاطر واقع شدن در حد واسط بافت جدید و قدیم شهر نسبت به سایر آب انبارهای متروکه سالم تر مانده وبیشتر به آن رسیدگی شده است.
9.    نوع بهره برداری اثر :
این بنا در گذشته به عنوان منبع تامین آب آشامیدنی مردم استفاده زیادی داشته که در حال حاضر بدلیل استفاده از وسایل مکانیزه در دسترسی به آب شرب دیگر بلااستفاده مانده است. و از طرف هیئت امنا مسجد مجاور آن تصمیم گرفته اند که از آن به عنوان کلوپ استفاده شود.
10.    اقدامات انجام شده در مورد حریم اثر:
محدوده شهر تاریخی تون که این بنا نیز در این محدوده است به صورت یک مجموعه تعیین حریم گردید، وهرگونه دخل و تصرف و کاوش در محدوده و تعمیر و مرمت با اجازه میراث فرهنگی امکانپذیر است
11.    توضیح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر :
از نمونه های بارز دخل و تصرف در بنا افزودن یک ایوان در جبهه جنوبی آن و استفاده از وسایل مکانیکی مدرن برای دسترسی به آب در این قسمت می باشد.
12.    توضیح تعمیرات گذشته در اثر:
بنظر می رسد که در مورد سردر ورودی آن و جانپناه روی این قسمت تعمیراتی انجام شده است.
13.    توضیحات ضروری و اختصاصی اثر:
با توجه به نوع و روش اجرای این بنا و همچنین کیفیت اجرای آن و بناهای مشابه در این شهر بنظر می رسد که اکثر این بناها مربوط به یک دوره باشند.
14.    شرح وضعیت موجود خطرپذیری و دلایل آسیب های وارده:
بطور کلی می توان گفت بنای آب انبار استاد عبدالله تقریبا سالم است.
15.    ذکر منابع و مآخذ گزارش:
یاحقی – بوذرجمهری، فردوس /تون،انتشارات آستان قدس رضوی-مشهد 1374
 

1- موقعیت‌ طبیعی‌ اثر:
روستای‌ سرند در موقعیت‌ 33 درجه‌ و 58 دقیقه‌ عرض‌ جغرافیایی‌ و 58 درجه‌ و 22 دقیقه‌ طول‌ جغرافیایی‌ قرار دارد. ارتفاع‌ آن‌ از سطح‌ دریا 1510 متر است‌.
 این‌ روستا در ناحیة‌ شمال‌ شرقی‌ شهرستان‌ فردوس‌ واقع‌ است‌ و دارای‌ آب‌ و هوای‌ کوهستانی‌ می‌باشد. تابستانهای‌ نسبتاً معتدل‌ و زمستانهای‌ سرد دارد. بارندگی‌ در این‌ ناحیه‌ بیشتر از قسمت‌ جنوبی‌ فردوس‌ است‌ و عمدتاً در زمستان‌ و بهار صورت‌ می‌گیرد.

2- موقعیت‌ فعلی‌ اثر:
این‌ بنا در شهرستان‌ فردوس- بخش‌ مرکزی- دهستان‌ برون- روستای‌ سرند جنب‌ امامزادة‌ سرند قرار دارد و آب‌ انبار امامزاده‌ نامیده‌ می‌شود.

3- مشخصات‌ پلاک‌ ثبتی‌ اثر:

4- تاریخچه‌ و وجه‌ تسمیه‌ اثر:
 این‌ بنا با توجه‌ به‌ سبک‌ معماری‌ و ابعاد آجرهای‌ آن‌ متعلق‌ به‌ دورة‌ قاجاریه‌ می‌باشد و چون‌ در کنار مقبرة‌ امامزاده‌ قرار دارد و به‌ آن‌ تعلق‌ داشته‌ است‌، آب‌ انبار امامزاده‌ نامیده‌ می‌شود.

5- سوابق‌ پژوهشی‌ اثر، شناسایی‌، بررسی‌، گمانه‌ زنی‌، حفاری‌:
 نام‌ و مشخصات‌ مختصری‌ از این‌ بنا در فهرست‌ آثار بررسی‌ شناسایی‌ شدة‌ سازمان‌ قرار دارد.
6- نوع‌ و توضیحات‌ مالکیت‌ اثر :
 این‌ بنا وقفی‌ است‌ و زیر نظر ادارة‌ اوقاف‌ قرار دارد.

 7- مشخصات‌ اثر:
 سردر ورودی‌ بنا در ضلع‌ غربی‌ آن‌ قرار دارد. این‌ سردرب‌ کاملاً در داخل‌ زمین‌ قرار گرفته‌ است‌. در طرفین‌ سردر و پله‌های‌ آب‌ انبار دیوارهای‌ کوتاهی‌ به‌ سان‌ دو بازوی‌ گشوده‌ بنا گردیده‌اند. تعداد پله‌های‌ آب‌ ابنار مشخص‌ نیست‌ چون‌ در زیر آوار قرار گرفته‌ است‌. فرم‌ طاق ورودی‌ آب‌ انبار خاص‌ و منحصر به‌ فرد است‌ چون‌ علاوه‌ بر طاق موجود بر بالای‌ پله‌ها طاق دیگری‌ در ارتفاع‌ بالاتر و به‌ شکل‌ نورگیر مشاهده‌ می‌شود. آجرچینی‌ گنبد مخزن‌ این‌ آب‌ انبار ساده‌ و بی‌پیرایه‌ است‌.

8- ویژگی‌ اثر:
 فرم‌ طاق بیز موجود بر سقف‌ پله‌های‌ آب‌ انبار که‌ در بالای‌ آن‌ طاق تیزه‌ دار جالبی‌ بنا گردیده‌ است‌ از ویژگی‌های‌ منحصر به‌ فرد این‌ آب‌ انبار است‌. این‌ بنا دارای‌ محور تقارنی‌ در راستای‌ محور شرقی‌ - غربی‌ است‌. ابعاد آجر به‌ کار رفته‌ در این‌ بنا 5*20*20 سانتی‌متر است‌.

9- نوع‌ بهره‌برداری‌ اثر:
 این‌ بنا در گذشته‌ آب‌ انباری‌ فعال‌ بوده‌ است‌. درحال‌ حاضر مخروبة‌ متروکه‌ای‌ است‌ که‌ ادارة‌ اوقاف‌ برای‌ تخریب‌ آن‌ ممانعتی‌ ندارد.

10- اقدامات‌ انجام‌ شده‌ در مورد حریم‌ اثر (حریم‌ پیشنهادی‌):
 تاکنون‌ اقدامی‌ صورت‌ نگرفته‌ است‌.

11- توضیح‌ دخل‌ و تصرفات‌ انجام‌ شده‌ و مشهود در اثر:
 به‌ نظر می‌رسد سردر ورودی‌ بنا قبلاً به‌ گونة‌ دیگری‌ بوده‌ است‌ و سقف‌ و طاق بزرگتری‌ داشته‌ است‌ که‌ بعدها تخریب‌ شده‌ است‌.

12- توضیح‌ تعمیرات‌ گذشته‌ در اثر:
 طبق‌کتیبه‌ای‌ که‌ درمیان‌ آوار یافته‌ شداین‌ بنا یکبار در دورة‌ پهلوی‌ اول‌ مرمت‌ شده‌ است‌.

13- توضیحات‌ ضروری‌ و اختصاصی‌ اثر:
 چون‌ این‌ بنا در نزدیکی‌ بقعة‌ امامزاده‌ قرار دارد امکان‌ تخریب‌ آن‌ به‌ سبب‌ قرارگیری‌ در محدودة‌ ساخت‌ و ساز بسیار است‌. بدین‌ سبب‌ عدم‌ پیگیری‌ به‌ موقع‌ اقدامات‌ سبب‌ تخریب‌ کامل‌ آن‌ در زمانی‌ نه‌ چندان‌ دور خواهد شد.

14- شرح‌ وضعیت‌ موجود خطرپذیری‌ و دلایل‌ آسیب‌های‌ وارده‌:
 سردر اصلی‌ ورودی‌ بنا کاملاً تخریب‌ شده‌ است‌. علت‌ تخریب‌ آن‌ مشخص‌ نیست‌.
15- ذکر منابع‌ و مآخذ گزارش‌:
 ادارة‌ میراث‌ فرهنگی‌ و گردشگری‌ فردوس- تحقیقات‌ میدانی‌ - فرهنگ‌ آبادی‌های‌ ایران‌ - کتاب‌ فردوس‌ / تون‌ نوشتة‌ محمد باقر یاحقی‌.