آب انبار قرائی

1-موقعیت طبیعی اثر:
روستای سرند در موقعیت 33 درجه و 58 دقیقه عرض جغرافیایی و 58 درجه و 22 دقیقه طول جغرافیایی قرار دارد .ارتفاع آن از سطح دریا 1510 متر است .
این روستا درناحیه شمال شرقی شهرستان فردوس واقع است و دارای آب وهوای کوهستانی می باشد تابستانهای نسبتا معتدل وزمستانهای سرد دارد . بارندگی در این ناحیه بیشتر از قسمت جنوبی فرودس است وعمدتا در زمستان و بهار صورت می گیرد .
2-موقعیت فعلی اثر :
این بنا در استان خراسان رضوی – شهرستان فردوس – بخش مرکزی –دهستان برون روستای سرند قرار دارد وآب انبار قرائی نامیده میشود .
3-مشخصات پلاک ثبتی اثر :

4-تاریخچه و جه تسمیه اثر :
طبق مدارک موجود در سر در آب انبار که از این قرار است : « این بنیان معظم راجناب خیر الزوار کربلایی حسین علی خان قرائی فردوسی ولد مرحوم ا.. قلی خان در ...................که عموم مسلمین استفاده کرده و بانی دعای خیر ....................» سال ساخت بنا 1247 ذکر گردیده است چون این بنا را «‌کربلایی حسین علی خان قرائی » بنا کرده است آن را آب انبار قرائی نامیده اند  .
5-سوابق پژوهشی اثر ، شناسایی ، بررسی ‌،گمانه ای ، حفاری :
نام ومشخصات مختصری از این بنا در فهرست آثار مورد بررسی وشناسایی سازمان قرار دارد
6-نوع وتوضیحات مالکیت اثر :
این بنا زیر نظر اداره اوقاف فردوس قرار دارد .
7-مشخصات اثر بنا :
سر در ورودی بنا در ضلع جنوب غربی آن قرار دارد کتبیه ای در بالای درب ورودی پله ها مشاهده میشود 19 پله ارتفاع 25 سانتی متری ، سطح بیرونی را به فضای پاشیر متصل می کند . فضای پاشیر دارای طاق گنبدی شکل است که در هر دیوار آن یک طاقنما با قوس تیزه دار مشاهده میشود گنبد سقف مخزن آب انبار دارای چند مان آجری ساده ای است .
ساقه این گنبد با سنگ قواره پوشیده شده است . سه روزنه در طرفین ساقه این گبند تعبیه شده است .
8-ویژگی اثر :
آب انبار قرائی ، بنای متقارنی است که در امتداد محور تقارن شرقی – غربی بنا گردیده است تزئینات آجری در قسمتهای مختلف این بنا مشاهده میشود .قوسهای تیزه دار درسر در ورودی      ،درب ورودی ، سقف پله ها ، طاقنماهای اطراف پاشیر مشاهده می شود .ابعاد آجر به کار رفته در این بنا 5× 20×20 سانتی متر است .
9-نوع بهره بردای اثر :
این بنا در گذشته آب انبار فعالی بوده است در حال حاضر از آن هیچ  استفاده ای نمی شود
10-اقدامات انجام شده در مورد حرایم اثر (‌حریم پیشنهادی ) :
تا کنون اقدامی صورت نگرفته است .
11-توضیح دخل وتصرفات انجام شده ومشهود اثر :
مردم روستا روزنه های موجود در ساقه گنبد مخزن را با گل وآجر پر کرده اند  تا از افتادن بچه ها به داخل مخزن جلوگیری شود
12-توضیح تعمیرات گذشته در اثر :
آثار تعمیرات در بنا مشاهده نمی شود .
13-توضیحات ضروری واختصاصی اثر :
آب انبار قرائی یکی از آب انبارهای زیبایی است که از دوره قاجاریه بر جای مانده است . بررسی وتامل در سبک معماری و ویژگی های این بنا کتیبه دار و این بنا با توجه به موقعیت جغرافیایی واقلیمی آن  اسرار شگرفی را از گذشته این دیار بازگو می کند .
14- شرح وضعیت موجود – خطر پذیری و دلایل آسیبهای وارده :
قسمتی از دیوار گوشه شمالی سر در آب انبار ، فروریخته است .پایه دیوارهای طرفین نمای اصلی سر درنیز سست شده اند ودر حال فروریختن هستند .
سنگهای ازاره گنبد نیز دربعضی نقاظ فرو ریخته اند .
15-ذکر منابع ومآخذ گزارش :
اداره میراث فرهنگی و گردشگری فردوس تحقیقا میدانی – کتاب فرودس /تون  نوشته محمد باقر یاحقی – کتاب آشنایی با معماری اسلامی ایران نوشته محمدکریم پیرنیا کتاب فرهنگ آبادی های ایران