شناخت بنا :
1- موقعیت طبیعی (شرایط اقلیمی ، مشخصات منطقه از لحاظ خصوصیات زمین و زلزله خیزی )
شهرستان نهبندان بعنوان جنوبی ترین نقطه استان خراسان با طول جغرافیایی 60 درجه و 2 دقیقه و عرض 31 درجه و 31 دقیقه در ارتفاع 1195 متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است . نهنبدان جلگه نسبتا کم عرض و گسترده واقع شده است که در شمال آن رشته کوههای کم ارتفاع بهاران و در شرق آن کوههای (گرم) واقع شده است واز طرف باختر نیز به سلسله ارتفاعات چشمه شاه کوه و هوری منتهی می گردد . جنوب این ناحیه نیز به دامنه کوههای استند پیوند می خورد .
بر اساس آمار نامه سال 1377 استان خراسان این شهرستان دارای 2 بخش بنامهای مرکزی ، شوسف به ترتیب به مرکزیت نهبندان و شوسف می باشد . این ناحیه تحت تاثیر مستقیم بادهای 120 روزه سیستان قرار داشته که برای مدتی از سال این بادها در منطقه می وزد.
2- موقعیت فعلی (استقرار مکانی  و جایگزینی در بافت شهری و ارتباط با مجموعه های شهری )
آب انبارهای رومه در روستای رومه از توابع دهستان میغان شهرستان نهبندان و در فاصله حدود 200 متری شرق روستا و در کنار مزارع کشاورزی این روستا قرار دارند .
3- مشخصات بنا :
آب انبارهای روستای رومه به تعداد زیاد در نقاط مختلف آن پراکنده اند . از این میان دو آب انبار وجود دارد که نسبت به بقیه از لحاظ نوع معماری و عناصر تزیئنی    بکار رفته برتری دارند. این آب انبار ها که تقریبا در خارج از روستا قرار دارند، کلا با مصالح آجر ، ملات گچ و ساروج ساخته شده اند . ورودی این آب انبارها دارای طاق جناغی می باشند. بلا فاصله پس از ورودی یک رشته پلکان به مخزن آب انبار منتهی می شود که امکان برداشت آب از مخزن را مستقیما امکانپذیر می سازد . پوشش قسمت ورودی با آجر و به شیوه چهار ترک است. در دو طرف فضای ورودی طاقنماهایی با طاق جناغی و با فرو رفتگی کمی تعبیه شده است که به              تناسب فضای ورودی و خروج آن از یکنواختی کمک می کند  . دردیوار  انتهای قسمت ورودی روزنه ای تعبیه شده است . که علاوه بر زیبایی باعث می شود محیط قسمت ورودی با وزش باد از این قسمت مطبوعتر شود. مخزن آب انبار به شکل مستطیل و به ابعاد 4*5/7 متر ساخته شده. پوشش مخزن بصورت ضربی و با آجر کار شده است . نوع طاقهای استفاده شده در قسمت ورودی و آجرهای بکار رفته نشان دهنده ساخت آن در اوایل قاجار یا دوران قبل از آن است . تامین آب این آب انبارها از طریق سیلابهایی است که در فصول بارندگی در محل جاری می گردد .       
4 – نوع بهره برداری و خصوصیات بارز بنا :
از این بنا اکنون برای ذخیره آب در هنگام بارندگی و استفاده از آبهای ذخیره شده در سایر مواقع استفاده می شود . خصوصیات بارز بنا : سلامت بنا ، قدمت بنا و ویژگیهای معماری بنا می باشد .
5 – عوامل تزیین شده و نوع آنها :
ئزئینات بکار رفته در ساخت این آثار بسیار ساده و مختصر و شامل طاقنماهای دو طرف فضای ورودی و روزنه ای است که در دیوار انتهای فضای ورودی استفاده شده که البته این عنصر بیشتر جنبه کاربری دارد .        
6– نوع مالکیت بنا و مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی :
این بناها مالکیت  عمومی و عام المنفعه دارد.  مشخصات ثبت آن در ردیف آثار تاریخی 1- سلامت بنا و قابل استفاده بودن آن – 2- قدمت بنا – 3- ویژگیهای معماری .
7– اقدامات انجام شده در مورد حریم بنا با ذکر مشخصات :
در مورد حریم این بناها تاکنون توسط میراث فرهنگی اقدام خاصی صورت نگرفته است .    
8-  اشاره به اقداماتی که در دوره های گذشته روی بنا انجام شده است (توسعه و یا تعمیرات و دخل و تصرف انجام شده تا کنون) :
در خصوص این بناها خوشبختانه اقدامی که باعث لطمه به بنیان و هویت آنها شود صورت نگرفته است .

تاریخچه بنای آب انبارهای میغان                                                                                                                                                                          
عرصه: 102.5
اعیان: 102.5
قدمت: اواخر قاجار
شماره ثبت: 3964
موقعیت: نهبندان

به لحاظ ویژگیهای معماری و ساختار حوض انبارهای موجود در روستای میغان قدمتی بیشتر از یکصد سال داشته و حوض ابنارهای موجود نیز متعلق به دوره قاجار و احتمالاً اواخر این دوره می‌باشند.
معماری ساختار این حوض انبارها شامل مخزن ذخیره آب، پوشش مخزن و ورودی بنا است. برای ایجاد آن زمینی وسیع برای احداث مخزن در نظر گرفته می‌شد . در واقع کف مخزن برای نفوذ ناپذیر شدن شفته ریزی می‌گردد. پس از احداث مخزن و پوشش آن مرحله بعدی ایجاد راه پله برای دسترسی به آب داخل حوض بود که به سبب تماس آب و رطوبت تا پله‌ها بر روی سطح این عناصر معماری پوشش از آهک و خاکستر قرار می‌گیرد.
ایوانچه ورودی آب انبار که به نسبت مخزن در نظر گرفته شده دارای سردری است که مزین به طاق آهنگ است و رهگذر را به داخل حوض برای برداشت آب هدایت می‌نماید، اما درگاه ورودی حوض که کمی آن طرف‌تر از ایوان قرار گرفته به نسبت ورودی کم ارتفاعی داشته و در گذشته تمامی این حوض انبارها دارای کتیبه‌های ظاهراً سنگی بوده‌اند که احتمالاً سال بنا و نام بانی بر آن بوده است اما امروزه از آن اثری باقی نمانده است.