1-موقعیت طبیعی (شرایط اقلیمی ، مشخصات منطقه از لحاظ خصوصیات زمین و زلزله خیزی )
شهرستان قاینات بین 15و33 تا 4و34 درجه عرض شمالی و 32و58 تا 58و60 درجه طول شرقی در شمال استان خراسان جنوبی واقع شده است. از شمال به استان خراسان رضوی، از غرب به سرایان، از جنوب به بیرجند و درمیان و از شرق به طول 130 کیلومتر با کشور افغانستان مرز مشترک دارد. وسعت آن بیش از 17722 کیلومتر مربع است. فاصله غربی ترین تا شرقی ترین نقطه آن 225 کیلومتر و شمال تا جنوبش 90 کیلومتر است.
براساس آخرین تقسیمات کشوری 5 بخش، 13 دهستان، 373 روستا و 293 آبادی خالی از سکنه دارد. رشته کوه قهستان در غرب و شاسکوه و آهنگران در شرق آن واقع شده اند و بلندترین قلعه منطقه، کمر سرخ با 2842 متر در نیمبلوک و پست ترین نقطه با 610 متر در پترگان قرار دارد.
قاین به لحاظ وضعیت طبیعی دارای دو چهره کاملاً متفاوت است، بخش کوهستانی که عمدتاً شمال غربی ، جنوب تا جنوب غربی و ناحیه کم ارتفاع و نسبتاً مسطح که شمال شرقی و شرق را در برگرفته است. از لحاظ زمین شناسی شهرستان قاین در منطقه ای زلزله خیز قرار گرفته و تا کنون چندین زلزله شدیدی با تخریب نسبتاً بالا در این شهرستان به وقوع پیوسته است.
2-موقعیت فعلی :
شهرستان قاینات ، بخش زیرکوه ، دهستان زیرکوه ، 2 کیلومتری شمال غرب روستای تجنود
3-شماره پلاک ثبتی اثر بنا :
4-تاریخچه و وجه تسمیه اثر:
این اثر به دوران قاجاریه تعلق دارد.
5-سوابق پژوهشی اثر (شناسایی ، بررسی ، گمانه زنی ، حفاری و…. )
جز پرونده ثبتی موجود سابقه دیگری ندارد .
6-نوع و توضیحات مالکیت اثر:
این بنا فاقد مالک می باشد.
7-مشخصات اثر:
بند تاریخی تجنود در فاصله حدود 2 کیلومتری شمال غرب روستای تجنود قرار دارد. این بنا با مصالح سنگ و ملات ساروج بنا شده است. طول تاج این بند 26 متر، عرض تاج 5/5 متر و ارتفاع آن از پایین ترین نقطه رودخانه 14 متر است. قسمت پایین بند در دوره های معاصر تخریب شده واین امر باعث شده آب در پشت بند جمع نشود. این بنا در اواخر دوره قاجار و به دستور ابراهیم خان شوکت الملک ، حاکم وقت منطقه ساخته شده است.
علاوه بر ارزش تاریخی وسلامت نسبی، این بنا به لحاظ طبیعی نیز در منطقه ای بکر و دارای جذابیتهای فراوان واقع شده که در صورت تعمیر و احیاء بند، به منطقه گردشگری و تفرجگاه مناسبی تبدیل خواهد شد.
8-ویژگی اثر :
وضعیت اقلیمی و طبیعی منطقه قهستان یا خراسان جنوبی کنونی با بارشهای جوی کم و نیز کمبود منابع آبی باعث شده تا مردم در تمام دوره ها سعی کنند تا به نحوی از حداقل آب موجود حداکثر استفاده را نمایند و وجود بندها و سدهای تاریخی متعدد نشان دهنده اهمیت این موضوع است. لذا با حفاظت، احیاء و مرمت این آثار و به بهره برداری رساندن آن می توان علاوه بر حفظ و احیاء یک اثر تاریخی به جنبه های اقتصادی آن و نیز ایجاد مناطق گردشگری مناسب کمک نمود.
9-نوع بهره برداری اثر : (قبلی ، فعلی . پیشنهادی )
فاقد کاربری می باشد.
10-اقدامات انجام شده درمورد حریم اثر : (حریم پیشنهادی )
تا کنون اقدام خاصی در خصوص حریم قانونی اثر از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صورت نگرفته است.
11-توضیح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر :
قسمتی از پایه بنا تخریب شده است.
12-توضیح تعمیرات گذشته اثر:
ندارد
13-توضیحات ضروری و اختصاصی بنا :
ندارد
14-شرح وضعیت موجود،خطر پذیری و دلایل آسیب های وارده :
ندارد
15-منابع و ماخذ :
ندارد
1-موقعیت طبیعی (شرایط اقلیمی ، مشخصات منطقه از لحاظ خصوصیات زمین و زلزله خیزی )
شهرستان قاینات بین 15و33 تا 4و34 درجه عرض شمالی و 32و58 تا 58و60 درجه طول شرقی در شمال استان خراسان جنوبی واقع شده است. از شمال به استان خراسان رضوی، از غرب به سرایان، از جنوب به بیرجند و درمیان و از شرق به طول 130 کیلومتر با کشور افغانستان مرز مشترک دارد. وسعت آن بیش از 17722 کیلومتر مربع است. فاصله غربی ترین تا شرقی ترین نقطه آن 225 کیلومتر و شمال تا جنوبش 90 کیلومتر است.
براساس آخرین تقسیمات کشوری 5 بخش، 13 دهستان، 373 روستا و 293 آبادی خالی از سکنه دارد. رشته کوه قهستان در غرب و شاسکوه و آهنگران در شرق آن واقع شده اند و بلندترین قلعه منطقه، کمر سرخ با 2842 متر در نیمبلوک و پست ترین نقطه با 610 متر در پترگان قرار دارد.
قاین به لحاظ وضعیت طبیعی دارای دو چهره کاملاً متفاوت است، بخش کوهستانی که عمدتاً شمال غربی ، جنوب تا جنوب غربی و ناحیه کم ارتفاع و نسبتاً مسطح که شمال شرقی و شرق را در برگرفته است. از لحاظ زمین شناسی شهرستان قاین در منطقه ای زلزله خیز قرار گرفته و تا کنون چندین زلزله شدیدی با تخریب نسبتاً بالا در این شهرستان به وقوع پیوسته است.
2-موقعیت فعلی :
شهرستان قاینات ، بخش زهان ، دهستان زهان ، داخل روستای سردوان
3-شماره پلاک ثبتی اثر بنا :
4-تاریخچه و وجه تسمیه اثر:
این اثر به دوران تاریخی تعلق دارد.
5-سوابق پژوهشی اثر (شناسایی ، بررسی ، گمانه زنی ، حفاری و…. )
جز پرونده ثبتی موجود سابقه دیگری ندارد .
6-نوع و توضیحات مالکیت اثر:
این بنا فاقد مالک می باشد.
7-مشخصات اثر:
این سد در داخل روستای سردوان واقع شده است و تماماً با سنگ و ملات ساروج ساخته شده است. این سد در پایین دست سد فخران و در ادامه همان رودخانه ای که سد فخران بر روی آن احداث شده، قرار گرفته است. نیمی از این سد نیز بر اثر عوامل طبیعی و انسانی تخریب شده و قسمت باقی مانده از این سد دارای 28 متر طول تاج، 5/6 متر ارتفاع و 5/5 متر عرض تاج است. فرسایش این سد نسبت به سد فخران بسیار شدید تر است و این نشاندهنده قدمت بیشتر این بنا نسبت به سد فخران است. احتمالاً پس از تخریب این سد، سد فخران بر روی رودخانه ساخته شده است. به احتمال زیاد این بنا به دوره ساسانی تعلق دارد.
8-ویژگی اثر :
وضعیت اقلیمی و طبیعی منطقه قهستان یا خراسان جنوبی کنونی با بارشهای جوی کم و نیز کمبود منابع آبی باعث شده تا مردم در تمام دوره ها سعی کنند تا به نحوی از حداقل آب موجود حداکثر استفاده را نمایند و وجود بندها و سدهای تاریخی متعدد نشان دهنده اهمیت این موضوع است. لذا با حفاظت، احیاء و مرمت این آثار و به بهره برداری رساندن آن می توان علاوه بر حفظ و احیاء یک اثر تاریخی به جنبه های اقتصادی آن و نیز ایجاد مناطق گردشگری مناسب کمک نمود.
9-نوع بهره برداری اثر : (قبلی ، فعلی . پیشنهادی )
فاقد کاربری می باشد.
10-اقدامات انجام شده درمورد حریم اثر : (حریم پیشنهادی )
تا کنون اقدام خاصی در خصوص حریم قانونی اثر از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صورت نگرفته است.
11-توضیح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر :
حدود نیمی از سد براثر عوامل طبیعی و دخالتهای انسانی تخریب شده است.
12-توضیح تعمیرات گذشته اثر:
ندارد
13-توضیحات ضروری و اختصاصی بنا :
ندارد
14-شرح وضعیت موجود،خطر پذیری و دلایل آسیب های وارده :
ندارد
15-منابع و ماخذ :
ندارد